Άνοιξε τις πύλες της για το κοινό η Έκθεση, που διοργανώνει το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με τίτλο «Καλή Πατρίδα…» Ελληνικές Κοινότητες Πολιτικών Προσφύγων στην Ανατολική Ευρώπη.
Η Έκθεση, που παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου 2011, αναδεικνύει, μέσα από ξεχωριστούς θεματικούς άξονες την ελληνική προσφυγική εμπειρία στις χώρες του ανατολικού συνασπισμού ως μέρος της συνολικής και τελικά δημιουργικής πορείας του ενιαίου ελληνισμού στο σύγχρονο κόσμο.
Μέσα από ψηφιακές αναπαραγωγές φωτογραφιών, εφημερίδων, εγγράφων, περιοδικών, βιβλίων, έργων τέχνης, αλλά και επιστολών, χειρόγραφων σημειώσεων και άλλων τεκμηρίων ξεδιπλώνεται η εγκατάσταση των πολιτικών προσφύγων στην εκπαίδευση, την εργασία, τις αθλητικές και εορταστικές εκδηλώσεις, την καθημερινή ζωή και την πνευματική δημιουργία, αλλά και τον επαναπατρισμό των προσφύγων ως όραμα και ως διαδικασία.
Εισαγωγικά, παρατίθεται υλικό από την αναχώρηση και το ταξίδι προς τις χώρες υποδοχής. Ακολουθεί μια μεγάλη ενότητα που αναφέρεται στην εγκατάσταση των πολιτικών προσφύγων στις χώρες υποδοχής, σε εντελώς διαφορετικά περιβάλλοντα. Από το κλίμα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού «εκ του μηδενός» στην Ανατολική Γερμανία, μέχρι το κεντρο-ασιατικό κοινωνικό κλίμα της Τασκένδης.
Ο δεύτερος, θεματικός άξονας αφορά στην εκπαίδευση, έναν τομέα κομβικό στην προσπάθεια των πολιτικών προσφύγων να διαφυλάξουν την εθνική τους ταυτότητα. Παρουσιάζονται ελληνικά σχολικά εγχειρίδια με χαρακτηριστική έμφαση στα γνωστικά αντικείμενα της ελληνικής γλώσσας και της ιστορίας –καθώς και αρχειακό και φωτογραφικό υλικό από σχολικές εκδηλώσεις.
Η καθημερινότητα, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, αποτελεί τον επόμενο θεματικό άξονα ο οποίος αποτελείται από την περιγραφή αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, την εργασία στα εργοστάσια και στα χωράφια, τους εορτασμούς της εθνικής επετείου, εκδρομές και άλλες κοινωνικές δράσεις.
Τέταρτος άξονας, η πνευματική παραγωγή των προσφυγικών κοινοτήτων, όπου περιγράφεται η πλούσια εκδοτική δραστηριότητα στην ελληνική γλώσσα –δοκίμια, λογοτεχνία, περιοδικά – η ανάδειξη σειράς πνευματικών ανθρώπων, η θεατρική παραγωγή και οι παραστάσεις. Παράλληλα, αναφέρεται ο προσφυγικός Τύπος και ο Ραδιοφωνικός Σταθμός «Η Φωνή της Αλήθειας».
Η τελευταία θεματική ενότητα της έκθεσης είναι αφιερωμένη στη σχέση των πολιτικών προσφύγων με την πατρίδα, όπου παρουσιάζεται μέρος της αλληλογραφίας των προσφύγων με τους συγγενείς τους στην Ελλάδα. Έμφαση, μάλιστα, δίνεται στην επάνοδο στην Ελλάδα, από τους περιορισμένους επαναπατρισμούς των πρώτων μετεμφυλιακών χρόνων της δεκαετίας του 1950 έως τα μεγαλύτερα «κύματα» στις επόμενες δεκαετίες μέχρι και τον εκτεταμένο επαναπατρισμό κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο.
